De aorta van de Hoeksche Waard  7 augustus 2024  geschreven door Ruud Bijkerk

In een recent artikel over een verkeersinfarct op de N217 naar de Kiltunnel werd de A29 de aorta van de Hoeksche Waard genoemd. Eigenlijk is dit een prachtige metafoor voor de snelweg die ons eiland veel voorspoed heeft gebracht. Op het ogenblik helaas niet door de werkzaamheden aan de Heinenoordtunnel, waardoor je beseft hoe belangrijk deze weg is met op werkdagen zo’n 110.000 voertuigen. Anderhalve eeuw geleden was dit totaal anders en kende de Hoeksche Waard een geïsoleerd bestaan.

De eerste oeververbinding was de Barendrechtse brug, officieel genaamd Brug over de Oude Maas. Deze werd op 1 november 1888 geopend. Aanvankelijk was er tegenstand, maar dit veranderde toen de brug voor het eerst werd gebruikt door de stoomtram van de RTM. Trouwens over de RTM zal het museum in het najaar een tentoonstelling houden. De tweede oeververbinding die de Hoeksche Waard ontsloot was de Haringvlietbrug, die de veerdiensten vanuit Numansdorp naar Noord-Brabant, Goeree-Overflakkee en Zeeland zou vervangen. Dit gebeurde op 20 juli 1964, nu precies 60 jaar geleden. Jammer dat deze mijlpaal onopgemerkt is gebleven, want het was tijdens de opening met zijn 1200 meter de langste brug van Nederland.

De geschiedenis van rijksweg 29 gaat terug tot in 1965, toen een kort stukje bij Klaaswaal opende. In 1967 volgde het deel tot aan Heinenoord. De A29 kent een voorloper, namelijk de Route Impériale 65, in het leven geroepen door Napoleon. Hij koos daarbij voor een route van Haarlem naar Antwerpen via Willemstad. Koning Willem 1 veranderde dit later en koos als hoofdroute Rotterdam-Antwerpen via Moerdijk, vastgelegd in het Rijkswegennet 1821. De derde oeververbinding was het volgende kunstwerk met de opening van de Heinenoordtunnel op 22 juli 1969, ook weer 55 jaar geleden. Eindelijk was er een alternatief voor de vele files aan beide zijden van de Barendrechtse brug. Deze zou later gesloopt worden voor de veiligheid en doorvoer van de binnenvaart. Er kwam nog een vierde verbinding met de Kiltunnel in 1977. In de eerste plannen zou de tunnel 74 miljoen gulden kosten, maar werd uiteindelijk bijna twee keer zo duur. Misschien is dat de reden dat er nog steeds tol wordt geheven.

De Heinenoordtunnel heeft echter de grootste impact op de Hoeksche Waard gehad. In 1923 kende het eiland met zijn 14 dorpen rond de 37.000 inwoners. Dit is 100 jaar later doorgegroeid naar meer dan 90.000 Hoeksche Waarders. Is dit een negatief beeld? Zeker niet, want ons eiland blijft dunbevolkt met 283 inwoners per vierkante kilometer. Ter vergelijking, landelijk is dit 483 per km2. Niet voor niets zijn wij in 2006 aangewezen als Nationaal Landschap. Iets om trots op te zijn. Het blijft namelijk een feest om over de haarvaten van het eiland te fietsen via de eeuwenoude lintdijken van de Korendijkse Slikken tot Mookhoek of elk ander idyllisch plekje.